Ανατολική ζωφόρος

Eικονίζεται ένας μοναχικός επόπτης με το σώμα κατενώπιον. Στηρίζεται στο αριστερό του πόδι, ενώ έχει άνετο στα πλάγια το δεξί. Στρέφει το μη σωζόμενο σήμερα κεφάλι του και κοιτάζει αριστερά προς τη νότια πλευρά, προς τα ζώα που έρχονται με τους οδηγούς τους, προς τους οποίους ίσως κάνει νεύμα με το ανασηκωμένο δεξί του χέρι. Φοράει ιμάτιο που καλύπτει το κάτω μέρος του κορμού και τυλίγεται στον αριστερό βραχίονα, από όπου κρέμεται, καθώς και σανδάλια. Η μορφή αυτή είναι ανάλογη με άλλες γωνιαίες μορφές της ζωφόρου, αλλά υπερτερεί σε ποιότητα τέχνης.

Στην κορυφή της νότιας πομπής που απολήγει εδώ, βρίσκονται δεκαέξι νέες κοπέλες που βαδίζουν αργά, μερικές ανά δύο, προς τα δεξιά. Φορούν χιτώνα και ιμάτιο, ενώ άλλες πέπλο πάνω από τον χιτώνα. Οι πέπλοι σχηματίζουν χαμηλό κόλπο και απόπτυγμα. Οι πεπλοφόροι αυτές της ανατολικής ζωφόρου είναι τα πρώτα κλασικά παραδείγματα πεπλοφόρων με το άνετο σκέλος να διαγράφεται κάτω από το ένδυμα, ενώ το πόδι στο οποίο στηρίζεται η μορφή (το στάσιμο) να καλύπτεται κάτω από τις κατακόρυφες πτυχές που μοιάζουν με ραβδώσεις κίονα. Ορισμένες έχουν μακριά μαλλιά που πέφτουν στους ώμους. Άλλες εικονίζονται προφίλ, άλλες σε όψη 3/4, ενίοτε υπάρχει απόσταση ανάμεσά τους. Μερικές έχουν το άνετο σκέλος προς τον θεατή, ενώ άλλες το αντίθετο. Οι κόρες του λίθου II κρατούν ομφαλωτές φιάλες για σπονδή.

Στον λίθο III έχουμε έντεκα γυναικείες και δύο ανδρικές μορφές. Οι κόρες κρατούν οινοχόες. Μπροστά τους δύο ζευγάρια κορών κρατούν ανάμεσά τους από μια ψηλή βάση κρεμασμένη από ταινίες ή ιμάντες. Οι βάσεις έχουν ερμηνευθεί σαν κηροπήγια, οβελοί, ακόμη και σαν πόδια αργαλειού. Δεν είναι βέβαιο κατά πόσον πρόκειται για θυμιατήρια ανάλογα με το θυμιατήρι σε μικρότερη κλίμακα που μεταφέρουν οι κόρες του λίθου VII και του λίθου VIII. Στην αρχή της πομπής βαδίζουν δύο κόρες χωρίς να κρατούν τίποτε στα χέρια τους, πιθανόν πρόκειται για εργαστίνες που ύφαναν τον πέπλο και τον παρέδωσαν. Δεξιότερα δύο άνδρες που φορούν ιμάτια και σανδάλια και συζητούν θεωρήθηκαν επώνυμοι ήρωες, δηλαδή γενάρχες των δύο από τις δέκα φυλές, στις οποίες διαίρεσε ο Κλεισθένης τους Αθηναίους πολίτες για διοικητικούς και πολιτικούς λόγους. Ο πρώτος άνδρας κρατούσε μεταλλικό ραβδί, κάποτε ένθετο. Από ορισμένους ταυτίστηκε με τελετάρχη που οδηγούσε την πομπή των κορών, οπότε αμφισβητήθηκε η ταύτιση με επώνυμους ήρωες των έξι νότιων ανδρικών μορφών και των τεσσάρων βόρειων που παρεμβάλλονται ανάμεσα στις πομπές των γυναικών και τους θεούς, γιατί τότε θα είχαμε εννέα μόνον ήρωες. Ωστόσο η ταύτιση της μορφής του πρώτου άνδρα με τον Θησέα, τον μυθικό ιδρυτή των Παναθηναίων, θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα, μια και ο Θησέας μπορεί να θεωρηθεί εκπρόσωπος μιας φυλής που είχε πάρει το όνομα του πατέρα του ή του γιου του. Η δεύτερη ανδρική μορφή στηρίζεται σε βακτηρία και έχει σταυρωμένα τα πόδια του, σε μια στάση γνωστή και αγαπητή από την αρχαϊκή εποχή.

Στους λίθους II & III διακρίνονται με στυλιστικά κριτήρια δύο ομάδες μορφών, οι οποίες πρέπει να έγιναν από δύο γλύπτες: η μια ομάδα περιλαμβάνει τις μορφές με τις βαθιές πτυχές των ιματίων και τις λεπτές των χιτώνων, ενώ η άλλη τις μορφές με τις πιο επίπεδες και χωρίς διαφοροποίηση γραμμές. Και οι δύο δεν μπορούν να φθάσουν στη μνημειακότητα αλλά και απλότητα τον μεγάλο καλλιτέχνη των μορφών των αντίστοιχων λίθων VII & VIII στο δεξί μέρος της ανατολικής πλευράς.

Στον λίθο αυτόν εικονίζονται τέσσερις ανδρικές μορφές σε στάση αναμονής και τέσσερις Ολύμπιοι θεοί, καθήμενοι σε δίφρους, ενώ οι άλλοι θεοί παρίστανται στους επόμενους λίθους V & VI.

Οι τέσσερις ανδρικές μορφές στηρίζονται σε ραβδί ή βακτηρία που των τριών εικονίζονται πλαστικά και του άλλου γραπτά. Δύο από αυτούς είναι γενειοφόροι. Προφανώς δεν παίρνουν μέρος στην πομπή και, όπως οι δύο ανδρικές μορφές του λίθου III, ταυτίστηκαν με επώνυμους ήρωες με διάφορα κριτήρια, από διάφορους μελετητές. Ωστόσο είναι πιθανόν, να πρόκειται για αξιωματούχους που δέχονται την πομπή και μεσολαβούν μεταξύ θνητών και θεών.

Οι τέσσερις καθήμενοι σε δίφρους θεοί, μεγαλύτερης κλίμακας από τις άλλες ανθρώπινες μορφές έχουν γυρισμένη την πλάτη τους προς την κεντρική σκηνή, ενώ κοιτάζουν προς την πομπή. Οι περισσότεροι αναγνωρίζονται από τα σύμβολά τους. Πρώτος αριστερά εικονίζεται ο Ερμής να κάθεται χαλαρωμένος προς τα αριστερά, με ακουμπισμένη την πλάτη του σε έναν άλλο θεό. Eίναι γυμνός από τη μέση και πάνω, με τη χλαμύδα του να καλύπτει το κάτω μέρος του κορμού και τον πέτασο στα γόνατα. Με το δεξί του χέρι, που ακουμπάει στο γόνατο του απλωμένου μπροστά αριστερού του ποδιού, πρέπει να κρατούσε κηρύκειο που ήταν πρόσθετο μεταλλικό. Φοράει κρηπίδες. Δεξιά, πίσω του, ο Διόνυσος με ιμάτιο που καλύπτει το κάτω μέρος του κορμού κάθεται σε δίφρο με λεπτό μαξιλάρι. Ενώ όμως είναι γυρισμένος σε αντίθετη φορά, στρέφει το άνω μέρος του κορμού του κατενώπιον και το κεφάλι του προς τα αριστερά σε μια πλήρη περιστροφή και ακουμπάει τον δεξιό του αγκώνα στην ωμοπλάτη του Ερμή. Με το υψωμένο αριστερό χέρι του πρέπει να κρατούσε το άλλοτε ζωγραφιστό σύμβολό του, πιθανόν θύρσο. Απέναντί του, δεξιά, κάθεται μια γυναίκα θεά, που ταυτίστηκε με την Δήμητρα. Φοράει πέπλο με απόπτυγμα και κόλπο και κάθεται σκυμμένη ελαφρά προς τα εμπρός με τις κνήμες της ανάμεσα στα πόδια του Διονύσου. Κρατάει δάδα στο αριστερό της χέρι, ενώ φέρει το δεξί της προς το πρόσωπο σε μια χειρονομία θλίψης, προφανώς για την αρπαγή της κόρης της από τον Πλούτωνα. Πίσω της ένας νέος ρωμαλέος θεός κάθεται ανέμελος στον δίφρο του κρατώντας με τα δυο του χέρια το γόνατο του δεξιού λυγισμένου ποδιού του που βρίσκεται στον αέρα, ενώ το προτεταμένο αριστερό του πόδι πρέπει να πατάει πάνω σε βράχο, άλλοτε ζωγραφιστό. Στη φτέρνα του αριστερού του ποδιού διακρίνεται τμήμα δόρατος που θα συνεχιζόταν ζωγραφιστό πίσω από τον δεξιό ώμο του θεού, ο οποίος ταυτίζεται με τον Άρη, λόγω του όπλου και της χαρακτηριστικής στιγμιαίας στάσης που είναι γνωστή και από άλλο αγαλματικό τύπο του θεού του τέλους του 4ου αι. π.Χ. (Άρης Ludovisi).

Σ’ αυτόν τον λίθο έχουμε τη συνέχεια της απεικόνισης των θεών, της Ήρας και του Δία και μιας μικρής νεανικής μορφής που ταυτίζεται είτε με την Νίκη, είτε με τη φτερωτή αγγελιοφόρο των θεών, την Ίριδα, που είναι και πιθανότερο. Η τελευταία εικονίζεται αριστερά να στέκει κοντά στην Ήρα με τον κορμό κατενώπιον και το κεφάλι στραμμένο προς τα αριστερά, προς την πομπή. Φοράει πέπλο ζωσμένο στη μέση. Με το αριστερό χέρι τακτοποιεί τα μαλλιά της που λύθηκαν από το πέταγμα, ενώ με το δεξί που φέρει στο ύψος της μέσης κρατούσε κάποιο αντικείμενο, ίσως ταινία. Η Ήρα, καθιστή σε δίφρο, φοράει στεφάνι από φύλλα και πέπλο που σχηματίζει κόλπο ζωσμένο κάτω από το κοντό απόπτυγμα. Στρέφει προς τον σύζυγό της, Δία, που κάθεται πίσω από αυτήν και με τα δύο ανυψωμένα χέρια της ανασηκώνει το ιμάτιο που κάλυπτε το κεφάλι της στη γνωστή χειρονομία “αποκάλυψης” που απαντά σε σκηνές συζύγου και νύφης. Ο Δίας κάθεται χαλαρωμένος στον θρόνο του και ακουμπάει τον αριστερό του βραχίονα στο ερεισίνωτο, ενώ το αριστερό πόδι είναι απλωμένο μπροστά. Φοράει ιμάτιο που καλύπτει μόνον το κάτω μέρος του κορμού. Με το τεντωμένο δεξί χέρι κρατάει σκήπτρο που αποδίδεται εν μέρει ανάγλυφο, ενώ εν μέρει ήταν χάλκινο ένθετο. Η απεικόνιση του θεού έχει μιαν απλότητα, αλλά ταυτόχρονα και μεγαλοπρέπεια.

Ακολουθεί η κεντρική σκηνή της παράδοσης του πέπλου, η σημαντικότερη αλλά και η πιο αινιγματική σκηνή, που αποτελεί τον τελικό προορισμό της πομπής. Καταλαμβάνει το μέσον του λίθου V και περιλαμβάνει πέντε μορφές. Αριστερά δύο νεαρές κόρες με χιτώνα και ιμάτιο μεταφέρουν στο κεφάλι δίφρους, η μία κατενώπιον, η άλλη προς τα δεξιά. Η πρώτη κρατάει στο αριστερό της χέρι δυσδιάγνωστο αντικείμενο, που ερμηνεύτηκε ως κανούν ή υποπόδιο. Οι μορφές αυτές είναι ίσως οι διφροφόροι, δηλ. κόρες μετοίκων που συνόδευαν τις κανηφόρους. Ωστόσο πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για τις αρρηφόρους, κορίτσια 7-11 ετών, στην υπηρεσία της Αθηνάς, που μετείχαν στην τελετή της αρχής της ύφανσης του πέπλου που προοριζόταν για το διιπετές ξοανόμορφο άγαλμα της θεάς, από ξύλο ελιάς. Ορισμένοι μελετητές ερμήνευσαν τους δίφρους ως καθίσματα προορισμένα για θεότητες (“θεοξένια”), επειδή όμως οι 12 θεοί παρίστανται ήδη καθιστοί θεώρησαν, ότι προορίζονταν για τους απόντες, την Γη Κουροτρόφο και την Πάνδροσο ή για την ιέρεια και τον άρχοντα βασιλέα ( Ε. Simon). Αντίθετα ο Μ. Robertson υπέθεσε ότι οι δίφροι προορίζονταν για την απόθεση των δύο πέπλων, του παλαιού και του καινούργιου, ενώ κατά μια άλλη άποψη τα μαξιλαράκια πάνω στους δίφρους είναι διπλωμένα ενδύματα (χιτώνας και ιμάτιο), που ίσως προσφέρονταν παράλληλα με τον πέπλο. Δεξιά από τις δύο διφροφόρους, μια γυναίκα που ταυτίστηκε με την ιέρεια της θεάς Αθηνάς, με χιτώνα και ιμάτιο, προς τα αριστερά ετοιμάζεται να πάρει το σκαμνί από το κεφάλι της δεύτερης κόρης. Πίσω από την ιέρεια, ένας ψηλός άνδρας με μακρύ κοντομάνικο χιτώνα προς τα δεξιά ταυτίστηκε με τον άρχοντα βασιλέα. Διπλώνει ή ξεδιπλώνει τον πέπλο της Αθηνάς, με τη βοήθεια ενός αγοριού που έχει ριγμένο στον αριστερό ώμο του το ιμάτιο του άρχοντα. Πιθανόν πρόκειται για κάποιο από τα αγόρια – αρρηφόρους που αναφέρει ο ψευδο -Πλούταρχος.

Στο δεξί μέρος του λίθου V με την πλάτη γυρισμένη στη σκηνή του πέπλου κάθεται ανέμελη η θεά Αθηνά φορώντας πέπλο που σχηματίζει χαλαρό κόλπο, έχοντας απλωμένο μπροστά το αριστερό της πόδι και λυγισμένο προς τα πίσω το δεξί. Ως δέσποινα του ναού και κυρία της πομπής των Παναθηναίων κατέχει θέση αντίστοιχη με του Δία. Πάνω στα γόνατά της πρέπει να κρατάει την αιγίδα, ίχνη των φιδιών της οποίας τυλίγονται στα χέρια της θεάς. Στο δεξί της χέρι κρατούσε δόρυ, που πρέπει να ήταν πρόσθετο χάλκινο, όπως συμπεραίνεται από τις τρεις οπές που διασχίζουν διαγώνια τον δεξιό βραχίονα της θεάς. Δίπλα της ένας γενειοφόρος θεός καθισμένος προς τα δεξιά γυρίζει να μιλήσει στην Αθηνά. Από τη βακτηρία κάτω από τη δεξιά του μασχάλη εικάζεται η αναπηρία του και έτσι ταυτίστηκε με τον Ήφαιστο. Η απεικόνιση των δύο θεών δίπλα-δίπλα ίσως απηχεί την κοινή τους λατρεία στο Ηφαιστείο (Θησείο), στην Αρχαία Αγορά.

Στη συνέχεια εικονίζονται οι υπόλοιποι θεοί: ο Ποσειδώνας ο Απόλλωνας, η Άρτεμη και η Αφροδίτη με τον Έρωτα. Οι τρεις πρώτοι θεοί διατηρούνται πολύ καλά και σώζουν ανέπαφο και το πρόσωπό τους, ενώ η Αφροδίτη σώζεται αποσπασματικά. Η μορφή του Έρωτα σώζεται σε εκμαγείο.

O Ποσειδώνας εικονίζεται ως ώριμος γενειοφόρος που κάθεται σοβαρός να κοιτάζει κατευθείαν μπροστά του προς την πομπή, σκεπτικός, στην ανάμνηση ίσως της ήττας του από την αντίπαλό του θεά Αθηνά κατά τη διεκδίκηση της Αττικής γης. Όπως δείχνει μια εγκοπή στα σγουρά του μαλλιά, φορούσε μια πρόσθετη χάλκινη ταινία. Φοράει σανδάλια και ιμάτιο που περιβάλλει το κάτω μέρος του κορμού, αφήνοντας το άνω γυμνό. Το δεξί του χέρι κρέμεται στα πλάγια του δίφρου, ενώ με το ανυψωμένο αριστερό πρέπει να κρατούσε την τρίαινα που ήταν ζωγραφιστή. Δίπλα του εικονίζεται ένας άλλος νεαρός θεός, ο Απόλλωνας, προς τα δεξιά, με τον άνω κορμό σε όψη 3/4 και το κεφάλι του στραμμένο προς τα αριστερά, προς τον Ποσειδώνα, με τον οποίο φαίνεται να συνομιλεί. Τα κοντά σγουρά μαλλιά του στόλιζε ένα μεταλλικό στεφάνι που ήταν πρόσθετο, όπως δείχνουν οι οπές προσαρμογής. Το δεξί του χέρι είναι ακουμπισμένο στο ιμάτιο που τυλίγει το σώμα αφήνοντας γυμνό το άνω δεξί μέρος του κορμού, ενώ με το υψωμένο αριστερό πρέπει να κρατούσε πρόσθετο χάλκινο κλαδί δάφνης. Δεξιά του η θεά Άρτεμη φοράει χιτώνα που έχει γλιστρήσει αποκαλύπτοντας τους ώμους και ιμάτιο. Τα μακριά κυματιστά μαλλιά της φέρονται προς τα πίσω, όπου είναι μαζεμένα σε σάκκο. Το μοτίβο του γυμνού ώμου που τώρα πρωτοεμφανίζεται στην αρχαία ελληνική τέχνη θα γίνει αργότερα το χαρακτηριστικό όχι της Άρτεμης, αλλά της Αφροδίτης.

Στη συνέχεια εικονίζεται η Αφροδίτη, που σώζεται αποσπασματικά. Κάθεται αμέριμνα με το άνω μέρος του κορμού σε όψη 3/4. Ακουμπά άνετα τον δεξιό της βραχίονα στον αριστερό μηρό της Άρτεμης, που έχει το αριστερό της χέρι περασμένο γύρω από τον δεξιό βραχίονα της Αφροδίτης, σε μια όμορφη χειρονομία εκδήλωσης αγάπης και τρυφερότητας. Δεν αποκλείεται με αυτόν τον τρόπο να υποδηλώνεται μια κοινή λατρεία των δύο θεοτήτων, που όμως δεν έχει διαπιστωθεί. Και η Αφροδίτη φοράει πλούσια πτυχωμένο χιτώνα με κοντές πορπωμένες χειρίδες, καλύπτρα στο κεφάλι και ιμάτιο εν μέρει ριγμένο στα γόνατά της, εν μέρει να πέφτει εν είδει πτυχωμένου παραπετάσματος στα πλάγια του καθίσματός της. Κοντά στα πόδια της δηλώνεται βραχώδες τοπίο. Με το τεντωμένο αριστερό της χέρι που στηρίζεται στον αριστερό ώμο του γιου της Έρωτα, δείχνει προς την πομπή που έρχεται. Ο Έρωτας όρθιος γέρνει προς τα πίσω το όμορφο γυμνό κορμί του στηρίζοντας το δεξί του χέρι στα γόνατα της μητέρας του, ενώ με το κατεβασμένο αριστερό κρατάει από τη μακριά λαβή ένα σκιάδιο. Πιθανόν να υποδηλώνεται έτσι η συμμετοχή του στην πομπή των σκιαφόρων που όμως παραλείφθηκαν στη ζωφόρο. Κοιτάζει προς την κατεύθυνση που υποδεικνύει η μητέρα του. Η μορφή του Έρωτα βρίσκεται σε αντιστοιχία με την μορφή της Ίριδας κοντά στην Ήρα. Είναι σαφής η πρόθεση του καλλιτέχνη να εξάρει αφενός το ύψιστο θεϊκό ζεύγος (Δίας και Ήρα), αφετέρου τη θεά του έρωτα Αφροδίτη που κατεξοχήν συνδέεται με την ανθρώπινη ζωή. Σε κάποια αντιστοιχία είναι ο Ερμής και η Αφροδίτη, θεοί που βρίσκονταν σε επαφή με τους ανθρώπους, γι’ αυτό απεικονίσθηκαν πλησιέστερα προς την πομπή. Κοντά στα πόδια των μορφών αυτών, καθώς και του Δία και της Ήρας δηλώνεται βραχώδες τοπίο. Δεν είναι όμως σαφές που βρίσκονται οι 12 θεοί: στον Όλυμπο ή στην Ακρόπολη κοντά στον τόπο της απόληξης της πομπής, ενώ υπάρχει και η άποψη, ότι βρίσκονται στην Αγορά στον περίβολο των 12 θεών, από όπου περνούσε η πομπή των Παναθηναίων.

Ακολουθεί το τμήμα του λίθου που είναι πολύ κατεστραμμένο, αλλά αποκαθίσταται με βάση το εκμαγείο του Γάλλου πρόξενου στην Αθήνα L.S.Fauvel, το οποίο έγινε κατά παραγγελία του Γάλλου πρεσβευτή στην Κωνσταντινούπολη, κόμη Choiseul-Gouffier το 1787. Εικονίζεται μια ομάδα τεσσάρων ανδρών, τρεις γενειοφόροι και ένας αγένειος νέος, που φορούν ιμάτιο και συζητούν, έχοντας γυρισμένη την πλάτη τους προς τους θεούς και την πομπή. Στηρίζονται στη βακτηρία τους, δύο με τα πόδια τους σταυρωτά, στάση αγαπητή στην ελληνική τέχνη από την αρχαϊκή εποχή. Πρόκειται για τους υπόλοιπους τέσσερις επώνυμους ήρωες, που ήταν μυθικοί βασιλείς της Ακρόπολης: αριστερά ο Κέκροπας, δεξιά ο διάδοχός του Ερεχθέας. Δεν είναι τυχαίο, ότι βρίσκονται στο βόρειο τμήμα της ζωφόρου, προς το Ερέχθειο, όπου ήταν ο τόπος της λατρείας τους. Ο τρίτος ήρωας ήταν ο Πανδίονας και αριστερά του ο γιος του Αιγέας. Στην ταύτιση αυτή οδήγησε η στάση των δύο μορφών, γιατί καθώς ο Πανδίoνας ακουμπάει το δεξί του χέρι στον ώμο της γειτονικής του μορφής, δηλώνεται σαφώς σχέση μεταξύ των δύο ανδρών, και μάλιστα πατέρα και γιου, λόγω της διαφοράς ηλικίας.

Οι δύο τελευταίες μορφές του λίθου VI δεν ανήκουν στην ομάδα των ηρώων, αλλά πρόκειται για τελετάρχες, που υποδέχονται την πομπή στην Ακρόπολη. Ο αριστερός είναι στραμμένος προς το νότιο τμήμα της πομπής και κάνει σινιάλο με το ανυψωμένο δεξί του χέρι, ενώ ο δεξιός γυρισμένος προς τα δεξιά υποδέχεται το βόρειο τμήμα της πομπής. Η χειρονομία της πρώτης μορφής δείχνει, ότι η παρουσία των θεών και των ηρώων δεν είναι αντιληπτή στους συμμετέχοντες στην πομπή και ότι τα δύο τμήματα της πομπής συνανήκουν.

Οι μορφές των θεών έχουν αποδοθεί στον γλύπτη Αλκαμένη, μεγάλο αντίπαλο του Φειδία, ενώ οι υπόλοιπες μορφές στον γλύπτη Δημήτριο από την Αλωπεκή.

Σε αντιστοιχία με το αριστερό τμήμα της ανατολικής ζωφόρου έχουμε στο βόρειο τμήμα της πομπής δεκαεπτά μορφές: τις δύο του προηγούμενου λίθου VI, τις οκτώ αυτού του λίθου, τις πέντε του λίθου VIIΙ και τις δύο του λίθου ΙΧ. Ενώ όμως στο νότιο τμήμα έχουμε έναν τελετάρχη και δεκαέξι κοπέλες, στο βόρειο έχουμε δεκατρείς κοπέλες και τέσσερις τελετάρχες, οι οποίοι έχουν ταυτισθεί και με τους επώνυμους ήρωες των τεσσάρων προκλεισθένειων φυλών. Ο πρώτος τελετάρχης κρατάει με τα δυο του χέρια κανούν, προφανώς με αντικείμενα για τη θυσία που πρέπει να έφεραν οι δύο κόρες δίπλα του. Ο δεύτερος τελετάρχης σε όψη 3/4 προς τα δεξιά κρατούσε με το κατεβασμένο δεξί του χέρι κάποιο αντικείμενο, ενώ με τον τεντωμένο δείχτη του αριστερού φαίνεται να έδινε κάποιο παράγγελμα ή προειδοποίηση στις δύο κόρες που στέκονταν μπροστά του. Στη συνέχεια εικονίζεται άλλο ζεύγος κορών χωρίς να κρατούν τίποτε, προφανώς πρόκειται για εργαστίνες ή κανηφόρους. Και οι τέσσερις κόρες φορούν πέπλο, ιμάτιο και σανδάλια. Η επόμενη κόρη κρατάει ομφαλωτή φιάλη στο δεξί της χέρι, όπως και οι τέσσερις τελευταίες της ζωφόρου, εκείνες του λίθου VIII και εκείνες του λίθου IX. Η τελευταία κόρη στρέφει προς την κάπως σε απόσταση κόρη του επόμενου λίθου VIΙΙ για να την βοηθήσει με το αριστερό της χέρι στη μεταφορά του θυμιατηρίου.

Ο λίθος VII είχε βρεθεί σε ανασκαφή από τον Γάλλο πρόξενο στην Aθήνα L.S.Fauvel ανατολικά του Παρθενώνα και γύρω στο 1818-1820 αποκαταστάθηκε από τον γλύπτη Β. Lange. Αυτή την εποχή πρέπει να έγιναν και οι ισχυρές απολαξεύσεις στα κεφάλια των μορφών.

Σε αυτό το λίθο εικονίζονται πέντε κόρες. Η πρώτη κόρη μεταφέρει ένα θυμιατήριο. Οι επόμενες δύο κόρες φέρουν δύο οινοχόες. Τέλος, οι δύο τελευταίες κόρες κρατούν ομφαλωτή φιάλη στο δεξί τους χέρι.

O γωνιακός λίθος IX σώζεται μόνο στα σχέδια του J. Carrey. Κάποια θραύσματά του σώζονται στο Μουσείο Ακροπόλεως. Εικονίζονται δύο γυναικείες μορφές με βαρύ πέπλο, αποσπασματικά σωζόμενες, που κλείνουν την ομάδα.