Η δυτική ζωφόρος εικονίζει την προετοιμασία της πομπής των ιππέων στον Κεραμεικό. Λίθοι με ήρεμες σκηνές παρεμβάλλονται ανάμεσα σε λίθους με σκηνές δράσης. Οι μορφές των ιππέων είναι ντυμένες με μεγάλη ποικιλία ενδυμάτων, τα οποία θεωρήθηκαν από μερικούς μελετητές αντιπροσωπευτικά των 10 ή των 4 φυλών της Αττικής. Τα όπλα και τα εξαρτήματα της ιπποσκευής των αλόγων ήταν πρόσθετα χάλκινα.
δ I
Ο λίθος αυτός βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο. Στην πραγματικότητα πρόκειται για τη στενή πλευρά του λίθου β ΧLVII της βόρειας πλευράς. Ένας επόπτης εικονίζεται κατενώπιον με το κεφάλι στραμμένο προς τα δεξιά. Στηρίζεται στο δεξί του πόδι έχοντας άνετο το αριστερό. Το σώμα του καλύπτεται από το ιμάτιο πλην του άνω δεξιού μέρους. Το αριστερό του χέρι λυγισμένο ακουμπάει στο αντίστοιχο ισχίο, ενώ στο ανυψωμένο δεξί του χέρι κρατούσε ράβδο, άλλοτε ζωγραφισμένη. Ο γλύπτης αυτής της σκηνής δεν φαίνεται να ανήκει στους γλύπτες που λάξευσαν τις άλλες γλυπτές επιφάνειες της δυτικής ζωφόρου που διακρίνονται για τη δεξιοτεχνία τους. Θα πρέπει να έγινε με βιασύνη πολύ αργότερα, όταν ετοιμάστηκαν οι λίθοι της βόρειας ζωφόρου.
δ II
Στον λίθο αυτό, που αφαιρέθηκε από τον Elgin και βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο, εικονίζεται το θέμα των δυο εφίππων νέων σε άλογα που καλπάζουν προς τα αριστερά, ο ένας πίσω από τον άλλον με ελάχιστη επικάλυψη του πίσω μέρους του πρώτου από τον δεύτερο. Ο πρώτος αριστερά αναβάτης είναι ο μόνος ιππέας γυμνός και με μακριά μαλλιά, που ανεμίζουν λόγω της έντονης κίνησης. Φοράει χλαμύδα που είναι στερεωμένη με πόρπη στον λαιμό και ανεμίζει προς τα πίσω σχηματίζοντας όμορφη δέσμη πτυχών. Με το δεξί χέρι κρατάει τα χαλινάρια του αλόγου, στρέφει το άνω μέρος του κορμού σχεδόν κατενώπιον και το κεφάλι του προς τα πίσω δεξιά και κοιτάζει τον άλλο ιππέα. Φέρει ανυψωμένο το αριστερό του χέρι σε μια όχι τόσο σαφή χειρονομία, είτε για να διορθώσει το στεφάνι στα μαλλιά του, είτε για να δώσει κάποιο σήμα στον επόμενο ιππέα. Ανάλογη είναι η χειρονομία του νέου του λίθου Β XLVII. O δεύτερος αναβάτης φοράει πλαστικό θώρακα πάνω από τον κοντό του χιτώνα, όπως οι μορφές του λίθου IV και του λίθου X, καθώς και εμβάδες. Η πρώτη μορφή έχει αποδοθεί από τον E. Buschor στον Κολώτη, ο οποίος πιθανόν είναι και ο γλύπτης της ομάδας Αθηνάς-Ηφαίστου στην ανατολική ζωφόρο.
δ III
Η σκηνή θυμίζει μιαν αντίστοιχη στον λίθο XII με τον ίππο στο μέσον και τρεις μορφές διατεταγμένες γύρω του, κατά τρόπο ώστε να αποτελεί μιαν ανάπαυλα στην κίνηση της πομπής. Στο μέσον ένα άλογο στέκει ήρεμο προς τα αριστερά, ανάμεσα στον αναβάτη του και τον υπηρέτη που στέκεται προς τα αριστερά γυμνός με τα πόδια σταυρωμένα και συζητάει με τον γενειοφόρο επόπτη που στέκεται δίπλα στον ίππο, στην πίσω μη ορατή πλευρά του. O επόπτης εικονίζεται κατενώπιον με στραμμένο το κεφάλι προς τα δεξιά, ενώ τεντώνει προς τα αριστερά το δεξί του χέρι, με το οποίο είτε πιάνει και αυτός τα χαλινάρια του αλόγου που τα κρατάει γερά ο αναβάτης με το αριστερό του χέρι, είτε δίνει κάποιο παράγγελμα. Φοράει ιμάτιο που τυλίγει το κάτω μέρος του κορμού και τον πήχη του αριστερού χεριού που φέρεται λυγισμένο στο ισχίο του.
Ο αναβάτης εικονίζεται να στέκει κατενώπιον στο αριστερό σκέλος έχοντας άνετο το δεξί, με τη χλαμύδα και τον πέτασο στην πλάτη. Έχει στραμμένο το κεφάλι προς τα αριστερά, σε αντίθετη δηλαδή κατεύθυνση από τα ανυψωμένα προς τα δεξιά χέρια του, με τα οποία είτε προσπαθεί να δέσει ταινία στο κεφάλι του, είτε απασχολείται με τα χαλινάρια του αλόγου του. Η στάση του μοιάζει με των μορφών του λίθου V, του λίθου XII και του λίθου XVI. O H. von Heintze συσχετίζει τη σκηνή με τη δοκιμασία, την εξέταση δηλαδή της ικανότητας του ίππου και του αναβάτη. Θαυμάζει κανείς την απόδοση της ανατομικής διάπλασης των σωμάτων των μορφών, αλλά και εκείνης του περήφανου ζώου, του οποίου τα πίσω πόδια δείχνουν κάποια νευρικότητα.
δ IV
Στον λίθο αυτό εικονίζεται ένα ζεύγος ιππέων σε άλογα που καλπάζουν προς τα αριστερά. Ο ένας είναι γενειοφόρος με όμοια ενδυμασία με τον ιππέα του λίθου VIII (εξωμίδα, χλαμύδα και αλωπεκή στο κεφάλι), ενώ ο νέος φοράει πλαστικό θώρακα πάνω σε κοντό χιτώνα και έχει πανομοιότυπη ενδυμασία με τον ιππέα του λίθου II.
δ V
Ο δεύτερος ιππέας μοιάζει με τον ιππέα του λίθου VI, μόνον που φοράει άλλη στολή, στην προκειμένη περίπτωση κοντό χιτώνα. Είναι από τους λίγους ιππείς που δείχνουν και τα δυο τους πόδια (πρβλ. ιππέα του λίθου XI), το ένα από τη μια μεριά της κοιλιάς του αλόγου, και το άλλο από την άλλη, τη μη ορατή πλευρά. Εμπρός του άλλος νεαρός ιππέας γυμνός με χλαμύδα στέκεται κατενώπιον με το κεφάλι του προς τα δεξιά, το βάρος στο δεξί του πόδι και άνετο στα πλάγια το αριστερό, δίπλα στο άλογό του, κρατώντας με το δεξί χέρι τα χαλινάρια, ενώ με το αριστερό στλεγγίδα που ήταν πρόσθετη μεταλλική.
δ VI
Για λόγους εξισορρόπησης της μονοτονίας του επαναλαμβανόμενου σε αρκετούς λίθους θέματος των ιππέων σε άλογα που καλπάζουν, παρεμβάλλεται εδώ σχεδόν πανομοιότυπο το θέμα του λίθου XV. Δηλαδή ένας νέος που φοράει χλαμύδα, γυρισμένος προς την αντίθετη κατεύθυνση της πομπής, σκύβει να δέσει το σανδάλι του αριστερού ποδιού που πατάει σε ψηλό βράχο, με μόνη διαφορά, ότι εδώ ο νέος φοράει κράνος. Πίσω του αριστερά, με το άλογό του σε καλπασμό εικονίζεται ο ιππέας, ο οποίος φοράει θώρακα που δένεται με λουριά στους κρίκους, που είναι στερεωμένοι, αφενός στις λεοντόσχημες προσαρμογές των επωμίδων, αφετέρου στο στήθος. Επίσης φοράει κράνος που εκτός από το κεντρικό λοφίο θα είχε και πρόσθετο πλάγιο, όπως μαρτυρεί η οπή για ένθεση.
δ VII
Δύο ιππείς με τα άλογά τους, που τρέχουν σε καλπασμό, βρίσκονται ο ένας δίπλα στον άλλο, ελαφρά προπορευόμενος ο αριστερός που αποδίδεται σε δεύτερο επίπεδο και επικαλύπτεται κατά το ήμισυ από τον δεξιό. Πάνω από τον κοντό χιτώνα φορούν ο μεν πρώτος χλαμύδα, ο δε δεύτερος δορά ζώου που ανεμίζει έντονα προς τα πίσω. Έχουν την ίδια περίπου στητή στάση και το βλέμμα προς την ίδια κατεύθυνση, προς το τέρμα. Εντύπωση προκαλεί η διαφορετική χαίτη των αλόγων με θυσάνους ακατάστατους του αριστερού αλόγου, καλοχτενισμένη του δεξιού.
δ VIII
O λίθος αυτός είναι μοναδικής τέχνης για την τολμηρή, ιδιότυπη, κλειστή σύνθεση. Η παράσταση εικονίζει έναν ίππαρχο που προσπαθεί να συγκρατήσει το αφηνιασμένο άλογό του, πατώντας με δύναμη το πόδι του σε έναν βράχο. Φοράει αλωπεκή στο κεφάλι, εξωμίδα, με φουσκωμένες κολπώσεις και χλαμύδα έντονα ανεμίζουσα από τη μεγάλη ένταση της δράσης. Το πρόσωπό του, που χάθηκε σε άγνωστη εποχή, αλλά μας σώθηκε σε εκμαγείο, φαίνεται ότι έχει ιδιαίτερα θεληματική έκφραση και κοντό γένι. Ο λίθος αυτός ξεχωρίζει σαφώς από τους άλλους ως προς την ευρηματική σύνθεση, την ιδιαίτερα ρεαλιστική απόδοση της ανατομικής διάπλασης του δυνατού αλόγου με τις διογκωμένες φλέβες, καθώς και την απόδοση της πλούσιας πτυχολογίας της ανεμίζουσας χλαμύδας, χαρακτηριστικά που μαρτυρούν έναν δεξιοτέχνη καλλιτέχνη δημιουργό. Γι’ αυτό και αποδίδεται από πολλούς μελετητές στον ίδιο τον Φειδία. Όσοι μελετητές βλέπουν μυθολογικές παραστάσεις στη ζωφόρο ταυτίζουν τη μορφή με μυθικό ήρωα ή βασιλιά και συγκεκριμένα με τον Θησέα που υπήρξε ο συντελεστής του “συνοικισμού” των διασκορπισμένων δήμων της Αττικής και ο ιδρυτής της εορτής των Παναθηναίων. Άλλοι ταυτίζουν τη μορφή του γενειοφόρου και τον γενειοφόρο ιππέα του λίθου IV, που είναι ίδιας ηλικίας και όμοια ντυμένος, με τους δύο ιππάρχους, ενώ ορισμένοι τις δύο πιο πάνω μορφές και τη μορφή του λίθου X τους θεωρούν Θράκες συμμάχους, λόγω της θρακικής ενδυμασίας τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δύο λίθοι VIII & IX βρίσκονταν πάνω από το μεσαίο μετακιόνιο της δυτικής πλευράς με τον αρμό ακριβώς στο μέσον της δυτικής ζωφόρου.
δ IX
Δύο ιππείς εικονίζονται σε μια παραλλαγή της σκηνής του γειτονικού προς τα δεξιά λίθου με το αριστερό άλογο σε τροχασμό, ενώ το δεξί σε ήπιο καλπασμό. Οι αναβάτες φορούν κοντό χιτώνα και χλαμύδα. Ο δεύτερος ιππέας με πέτασο στο κεφάλι σκύβει με την προσοχή του συγκεντρωμένη στο κράτημα των ηνίων.
δ X
Δύο ιππείς ιππεύουν σε άλογα που καλπάζουν έντονα, ο ένας δίπλα στον άλλο, με τον δεύτερο λίγο πιο πίσω να καλύπτει εν μέρει το άλογο του πρώτου. Το δεξί άλογο ιδίως κυριολεκτικά πετάει, με τα τέσσερα πόδια του στον αέρα. Ο αναβάτης του με κοντό χιτώνα, ανεμίζουσα χλαμύδα, εμβάδες και αλωπεκή, κρατάει γερά με το αριστερό του χέρι τα χαλινάρια, ενώ με το δεξί του χαϊδεύει στο κεφάλι το άλογό του σε μια χειρονομία επαίνου και ενθάρρυνσης. Ο πρώτος ιππέας, πιο συγκρατημένος, σκύβει λίγο το όμορφο κεφάλι του με τα σγουρά μαλλιά, ενώ κρατάει με τα δυο του χέρια τα ηνία. Φοράει κοντό χιτώνα και πλαστικό θώρακα, που αποδίδει δηλαδή την ανατομική διάπλαση του άνω μέρους του κορμού.
δ XI
Σε αυτόν τον λίθο και στους δύο γειτονικούς, IX & X, εικονίζεται ανά ένα ζεύγος νεαρών ιππέων οι οποίοι ιππεύουν άλογα που καλπάζουν. Παρόλο που το θέμα στους τρεις λίθους είναι ίδιο, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η διαφοροποίηση της κίνησης των αλόγων, η στάση των ιππέων και η ποικιλία των ενδυμάτων. Σε αυτό το λίθο, ο δεύτερος ιππέας έχει κοντά σγουρά μαλλιά και φοράει κοντό χιτώνα. Έχει σκυμμένο το κεφάλι με συγκεντρωμένη την προσοχή στα δυο του χέρια, με τα οποία κρατάει σφιχτά τα χαλινάρια του αλόγου του που καλπάζει. Δίπλα του, λίγο πιο αριστερά, το άλογο του πρώτου ιππέα εν μέρει καλύπτεται από το προηγούμενο άλογο. Δυστυχώς δεν σώζεται το πρόσωπό του ιππέα. Φοράει χλαμύδα, εμβάδες και αττικό κράνος με λοφίο που ανεμίζει προς τα πίσω και ιππεύει με το σώμα πιο στητό. Είναι από τους λίγους ιππείς, του οποίου εικονίζεται σε χαμηλό ανάγλυφο και το δεύτερο πόδι που κρέμεται πίσω από τη μη ορατή πλευρά του αλόγου. Διαφορετικές είναι και οι χαίτες των αλόγων.
δ XII
Πρόκειται για μια σκηνή απαράμιλλης τέχνης, που περιλαμβάνει τρεις μορφές και ένα άλογο. Στο μέσον, δίπλα στο άλογο που σκύβει το κεφάλι του με την πλούσια κυματιστή χαίτη ανάμεσα στα μπροστινά του σκέλη, ένας νέος άνδρας στέκεται σχεδόν κατενώπιον. Στηρίζεται στο δεξί σκέλος έχοντας στα πλάγια το αριστερό σε μιαν άνετη στάση. Φοράει κοντό χιτώνα με κόλπο, διπλά ζωσμένο και χλαμύδα που πέφτει από την πλάτη και τυλίγεται στον αριστερό πήχη. Υψώνει το δεξί του χέρι σαν να δίνει κάποιο παράγγελμα, ενώ με το αριστερό κρατάει ραβδί (μαστίγιο), του οποίου οι πρόσθετες άκρες θα στερεώνονταν στις οπές του μηρού και του βραχίονα της μορφής. Η μορφή αυτή ταυτίστηκε από διάφορους μελετητές ως τελετάρχης, ως κήρυκας, ή ως Ερμής και θεωρήθηκε το πρότυπο απεικόνισης του θεού. Δεξιά στέκει ένας μικρός υπηρέτης με το ιμάτιο του κυρίου του ριγμένο στον αριστερό του ώμο, ενώ κρατάει με το δεξί χέρι κάποιο αντικείμενο, ίσως στλεγγίδα. Αριστερά ένας άλλος νέος με ωραία ανατομική διάπλαση, φορώντας χλαμύδα, εικονίζεται κατενώπιον να στηρίζεται στο αριστερό του πόδι έχοντας άνετο στα πλάγια το δεξί. Σκύβει το κεφάλι ελαφρά στραμμένο προς τα δεξιά και κοιτάζει κάποιο αντικείμενο (ίσως στλεγγίδα) που κρατάει με το προτεταμένο δεξί του χέρι πάνω από το αριστερό.
δ XIII
Ένα άλογο, προφανώς του ιππέα του λίθου XIV, αναπηδά ελαφρά προς τα αριστερά. Δίπλα ένας άλλος ιππέας με χλαμύδα και πέτασο στην πλάτη συγκρατεί το δικό του άλογο κρατώντας δυνατά το χαλινάρι κοντά στο ρύγχος του ζώου, που δείχνει να έχει υποταχθεί. Χαρακτηριστικός είναι ο αντιθετικός χιασμός των σκελών του ιππέα και των μπροστινών σκελών του αλόγου.
δ XIV
Δύο ιππείς που πατούν σε χαμηλούς βράχους προσπαθούν να συγκρατήσουν ένα άλογο που προφανώς έχει αφηνιάσει και έχει γυρίσει προς την αντίθετη κατεύθυνση της πομπής. Παρά τις έντονες αποκρούσεις και φθορές είναι θαυμαστή η απόδοση της έντασης, με τον χιασμό των κινήσεων και της στάσης των σωμάτων των ιππέων και του αλόγου που αναπηδά στα πίσω του πόδια. Οι λίθοι XIV & XV βρίσκονται ακριβώς πάνω στο τελευταίο μετακιόνιο του οπισθονάου, όπου ο θεατής βλέπει μια ήρεμη και μια κινημένη σκηνή.
δ XV
Ένας νέος που φοράει τη χλαμύδα του, σκύβει για να δέσει το σανδάλι του αριστερού ποδιού του, που είναι ανεβασμένο σε ψηλό βράχο. Σε δεύτερο επίπεδο δύο άλογα στέκουν ήρεμα το ένα πίσω από το άλλο προς τα αριστερά, ενώ ένας ιππέας στο αριστερό άκρο του λίθου προσπαθεί να περάσει τα χαλινάρια στο πρώτο. Η όλη σκηνή μαρτυρεί έναν προικισμένο καλλιτέχνη που κατόρθωσε να αποδώσει με τόση απλότητα, αλλά και ζωντάνια μια καθημερινή σκηνή προετοιμασίας.
δ XVI
Ένας γυμνός νέος εικονίζεται κατενώπιον σε μια άνετη, λικνιστική στάση. Στηρίζεται στο αριστερό πόδι έχοντας το δεξί στα πλάγια άνετο. Φαίνεται να προσπαθεί με το δεξί του χέρι να βάλει τη χλαμύδα του, που είναι ριγμένη στην αριστερή ωμοπλάτη και στον τεντωμένο στα πλάγια αντίστοιχο βραχίονα, σχηματίζοντας πλούσιες κατακόρυφες πτυχές και κυματιστή παρυφή. Η στάση της μορφής θυμίζει τις γωνιαίες μορφές άλλων πλευρών της ζωφόρου, τη μορφή του λίθου ν XLVII, την μορφή του λίθου α I, την μορφή του λίθου β I και την μορφή του λίθου δ I. Εν αντιθέσει προς τη μορφή του λίθου δ I στο αριστερό άκρο της δυτικής ζωφόρου, η ποιότητα τέχνης της μορφής μαρτυρεί έναν διακεκριμένο γλύπτη της ομάδας γλυπτών που φιλοτέχνησαν τη δυτική ζωφόρο.