Δυτική ζωφόρος
δ I
01
δ I
δ I
BM
BM
δ II
02
03
δ II
δ II
BM
BM
δ III
04
05
06
δ III
δ III
ΜΑ
AM
δ IV
07
08
δ IV
δ IV
ΜΑ
AM
δ V
09
10
δ V
δ V
ΜΑ
AM
δ VI
11
12
δ VI
δ VI
ΜΑ
AM
δ VII
13
14
δ VII
δ VII
ΜΑ
AM
δ VIII
15
δ VIII
δ VIII
ΜΑ
AM
δ IX
16
17
δ IX
δ IX
ΜΑ
AM
(ΜΑ 1031)
(AM 1031)
δ X
18
19
δ X
δ X
ΜΑ
AM
δ XI
20
21
δ XI
δ XI
ΜΑ
AM
δ XII
22
23
24
δ XII
δ XII
ΜΑ
AM
δ XIII
25
δ XIII
δ XIII
ΜΑ
AM
δ XIV
26
27
δ XIV
δ XIV
ΜΑ
AM
δ XV
28
29
δ XV
δ XV
ΜΑ
AM
δ XVI
30
δ XVI
δ XVI
ΜΑ
AM
Βόρεια ζωφόρος
β I β I
01
02
β I
β I
(ΜΑ 1210)
(AM 1210)
(ΜΑ 1162)
(AM 1162)
β II
03
04
05
β II
β II
ΜΑ
AM
β III β III
06
07
08
β III
β III
ΜΑ
AM
β IV β IV
09
10
11
12
β IV
β IV
ΜΑ
AM
β V β V
13
14
15
β V
β V
BM
BM
β VI
16
17
18
19
β VI
β VI
ΜΑ
AM
β VII β VII
20
21
22
23
24
β VII
β VII
(ΜΑ 1137)
(AM 1137)
β VIII β VIII
25
26
27
28
β VIII
β VIII
ΜΑ
AM
β IX β IX
29
30
31
32
33
34
35
36
β IX
β IX
ΜΑ
AM
ΒΙΕΝΝΗ
VIENNA
β X
37
38
39
40
41
42
43
β X
β X
ΜΑ
AM
β XI β XI
44
β XI
β XI
ΜΑ
AM
β XII
45
46
47
β XII
β XII
BM
BM
(ΜΑ 3369)
(AM 3369)
β XIII β XIII
48
β XIII
β XIII
ΜΑ
AM
β XIV β XIV
49
50
β XIV
β XIV
β XV β XV
51
52
53
β XV
β XV
BM
BM
β XVI β XVI
54
β XVI
β XVI
ΜΑ
AM
β XVII β XVII
55
β XVII
β XVII
ΜΑ
AM
β XVIII
β XVIII
β XVIII
(ΜΑ 13291)
(AM 13291)
β XIX β XIX
58
59
β XIX
β XIX
ΜΑ
AM
β XX
β XX
β XX
β XXI
61
62
β XXI
β XXI
ΜΑ
AM
β XXII
β XXII
β XXII
β XXIII
63
64
65
β XXIII
β XXIII
ΜΑ
AM
β XXIV
66
67
68
β XXIV
β XXIV
BM
BM
β XXV
β XXV
β XXV
β XXVI
β XXVI
β XXVI
(ΜΑ 1130)
(AM 1130)
BM
BM
(ΜΑ 878)
(AM 878)
β XXVII
70
71
72
β XXVII
β XXVII
BM
BM
ΜΑ
AM
β XXVIII
73
74
β XXVIII
β XXVIII
BM
BM
(ΜΑ 1170)
(AM 1170)
β XXIX
75
76
β XXIX
β XXIX
BM
BM
(ΜΑ 1149)
(AM 1149)
β XXX β XXX
77
78
79
80
β XXX
β XXX
β XXXI
81
82
83
β XXXI
β XXXI
BM
BM
β XXXII
β XXXII
β XXXII
β XXXIII
86
87
88
β XXXIII
β XXXIII
BM
BM
β XXXIV
89
90
91
β XXXIV
β XXXIV
ΜΑ
AM
β XXXV
94
95
β XXXV
β XXXV
ΜΑ
AM
β XXXVI
96
97
98
99
β XXXVI
β XXXVI
ΜΑ
AM
β XXXVII
100
101
102
β XXXVII
β XXXVII
BM
BM
β XXXVIII
103
104
105
β XXXVIII
β XXXVIII
BM
BM
β XXXIX
106
107
108
β XXXIX
β XXXIX
BM
BM
β XL
109
110
111
β XL
β XL
BM
BM
β XLI
112
113
114
β XLI
β XLI
BM
BM
β XLII
115
116
117
β XLII
β XLII
(ΜΑ 1110)
(AM 1110)
BM
BM
β XLIII
118
119
120
β XLIII
β XLIII
BM
BM
β XLIV
121
122
123
124
β XLIV
β XLIV
BM
BM
β XLV
125
126
127
β XLV
β XLV
BM
BM
β XLVI
128
129
130
131
β XLVI
β XLVI
BM
BM
β XLVII
132
133
134
135
136
β XLVII
β XLVII
(ΜΑ 1145)
(AM 1145)
BM
BM
Νότια ζωφόρος
ν I
01
02
03
04
ν I
ν I
ΜΑ
AM
BM
BM
ν II
05
06
07
ν II
ν II
ΜΑ
AM
ν III
08
09
ν III
ν III
BM
BM
ν IV
10
11
ν IV
ν IV
ΜΑ
AM
BM
BM
ν V
12
13
14
ν V
ν V
BM
BM
ν VI
15
16
ν VI
ν VI
BM
BM
ν VII
17
18
19
20
ν VII
ν VII
BM
BM
ν VIII
21
22
23
ν VIII
ν VIII
BM
BM
ν IX
24
25
ν IX
ν IX
BM
BM
ν X
26
27
28
ν X
ν X
BM
BM
ν XI
29
30
31
ν XI
ν XI
BM
BM
(ΜΑ 4865)
(AM 4865)
ν XII
32
33
34
ν XII
ν XII
BM
BM
ν XIII
35
36
37
ν XIII
ν XIII
BM
BM
ν XIV
38
39
ν XIV
ν XIV
ΜΑ
AM
ν XV
40
41
42
ν XV
ν XV
BM
BM
ν XVI
43
ν XVI
ν XVI
ΜΑ
AM
ν XVII
44
45
46
ν XVII
ν XVII
ΜΑ
AM
ν XVIII
47
48
49
ν XVIII
ν XVIII
ΜΑ
AM
ν XIX
50
ν XIX
ν XIX
BM
BM
ν XX ν XX
51
52
ν XX
ν XX
(ΜΑ 1122)
(AM 1122)
ΜΑ
AM
ν XXI
53
54
55
ν XXI
ν XXI
(ΜΑ 1134)
(AM 1134)
BM
BM
ν XXII
ν XXII
ν XXII
ν XXIII ν XXIII
57
58
59
ν XXIII
ν XXIII
BM
BM
ν XXIV ν XXIV
60
61
ν XXIV
ν XXIV
(ΜΑ 7417)
(AM 7417)
ν XXV ν XXV
62
63
64
ν XXV
ν XXV
BM
BM
(ΜΑ 4859)
(AM 4859)
(ΜΑ 1156)
(AM 1156)
ν XXVI ν XXVI
65
66
67
ν XXVI
ν XXVI
BM
BM
ν XXVII ν XXVII
68
69
70
ν XXVII
ν XXVII
ν XXVIII ν XXVIII
71
72
73
ν XXVIII
ν XXVIII
ν XXIX
74
75
ν XXIX
ν XXIX
(ΜΑ 1111)
(AM 1111)
BM
BM
ν XXX
ν XXX
ν XXX
ν XXXI
78
79
ν XXXI
ν XXXI
BM
BM
ν XXXII ν XXXII
80
81
82
ν XXXII
ν XXXII
BM
BM
ν XXXIII ν XXXIII
83
84
85
ν XXXIII
ν XXXIII
(ΜΑ 1155)
(AM 1155)
ν XXXIV ν XXXIV
86
87
88
ν XXXIV
ν XXXIV
ν XXXV ν XXXV
89
90
91
92
ν XXXV
ν XXXV
ν XXXVI ν XXXVI
93
94
95
96
97
98
99
100
101
ν XXXVI
ν XXXVI
BM
BM
ν XXXVII ν XXXVII
102
103
104
105
106
107
108
ν XXXVII
ν XXXVII
ΜΑ
AM
ν XXXVIII ν XXXVIII
109
110
ν XXXVIII
ν XXXVIII
ν XXXIX
ν XXXIX
ν XXXIX
ν XL
120
ν XL
ν XL
(ΜΑ 1140)
(AM 1140)
ν XLI
122
123
124
125
ν XLI
ν XLI
BM
BM
ν XLII
126
ν XLII
ν XLII
ΜΑ
AM
ν XLIII
130
131
ν XLIII
ν XLIII
BM
BM
ν XLIV
132
133
134
135
136
ν XLIV
ν XLIV
BM
BM
ν XLV
137
138
139
140
141
ν XLV
ν XLV
BM
BM
ν XLVI
142
143
144
ν XLVI
ν XLVI
BM
BM
ν XLVII
145
146
147
148
149
ν XLVII
ν XLVII
BM
BM
BM
BM
Ανατολική ζωφόρος
α I α I
01
α I
α I
BM
BM
α II α II
02
03
04
05
06
α II
α II
ΜΑ
AM
(BM)
(BM)
α III
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
α III
α III
BM
BM
(ΜΑ 1066)
(AM 1066)
α IV
20
21
22
23
24
25
26
27
α IV
α IV
BM
BM
α V
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
α V
α V
(ΜΑ 855)
(AM 855)
BM
BM
α VI α VI
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
α VI
α VI
ΜΑ
AM
BM
BM
BM
BM
ΠΑΛΕΡΜΟ
PALERMO
α VII α VII
49
50
51
52
53
54
55
56
α VII
α VII
ΛΟΥΒΡΟ
LOUVRE
α VIII
57
58
59
60
61
α VIII
α VIII
BM
BM
(ΜΑ 1189)
(AM 1189)
(ΜΑ 1138)
(AM 1138)
α IX α IX
62
63
α IX
α IX
(ΜΑ 3342)
(AM 3342)
(ΜΑ 2903)
(AM 2903)
(ΜΑ 7411)
(AM 7411)
θεματική περιήγηση

Πομπή θυσίας

Οι αρχαίοι τιμούσαν τους θεούς τους προσφέροντάς τους θυσίες. Ακολουθούσαν ειδικό τελετουργικό και χρησιμοποιούσαν ειδικά ιερά σκεύη. Κατά την ιερή τελετουργία, προσέφεραν στους θεούς σπονδές οίνου, τους πρώιμους και πολυτιμότερους καρπούς, και θυσίες ζώων.

Η πομπή της θυσίας στη ζωφόρο του Παρθενώνα εικονίζεται στο ανατολικό τμήμα των μακρών πλευρών, βόρειας και νότιας, και συνεχίζεται στην ανατολική πλευρά.

Στη βόρεια πλευρά απεικονίζονται τα ζώα για τη θυσία, τέσσερα βόδια και τέσσερα κριάρια, που προχωρούν με τους οδηγούς τους. Πολύ σημαντική είναι η συμβολή των σχεδίων του J.Carrey για την αποκατάσταση της πομπής της θυσίας στη βόρεια πλευρά.

Oι οριζόντιοι άξονες που δημιουργούν τα σώματα των βοδιών και οι κάθετοι που δημιουργούνται από τους πομπείς τους και ιδιαίτερα από τον νέο που όλο του το σώμα καλύπτεται από το ιμάτιό του δημιουργούν μία πολύ ενδιαφέρουσα σύνθεση. Tο βόδι που αρνείται με την κίνηση της κεφαλής και των ποδιών να ακολουθήσει την πομπή απεικονίζει ανάγλυφα μία πρωτοφανή αντίληψη ελευθερίας του καλλιτέχνη.

Ακολουθούν τρεις σκαφηφόροι με σκάφες προσφορών.

Aκολουθούν τρεις υδριαφόροι, νέοι με ιμάτιο που μεταφέρουν βαριές υδρίες με το απαραίτητο για τη θυσία νερό. Πίσω τους ένας τέταρτος νέος, ίσως γυμνός, έχει ακουμπήσει την υδρία του στο έδαφος, για να ξεκουραστεί.

Ακολουθεί η παράσταση μουσικών με αυλούς και κιθάρες.

Ακολουθεί η παράσταση μουσικών με αυλούς και κιθάρες.

Ακολουθούν δεκαέξι ηλικιωμένοι άνδρες, οι θαλλοφόροι, που κρατούσαν κλαδιά ελιάς, τους θαλλούς, τα οποία δεν ήταν ανάγλυφα αλλά ζωγραφισμένα στο βάθος της ζωφόρου.

Ακολουθούν δεκαέξι ηλικιωμένοι άνδρες, οι θαλλοφόροι, που κρατούσαν κλαδιά ελιάς, τους θαλλούς, τα οποία δεν ήταν ανάγλυφα αλλά ζωγραφισμένα στο βάθος της ζωφόρου.

Στη νότια πλευρά εικονίζονται δέκα βόδια που συνοδεύονται από τρεις οδηγούς το κάθε ένα.

Κάποια βόδια προχωρούν ήσυχα…

ένα βόδι σκύβει ζωηρά…

ένα άλλο στρέφει την κεφαλή προς τα επάνω…

και σε ένα άλλο ο συνοδός του τραβάει με δύναμη το σκοινί για να το συγκρατήσει.

Οι οδηγοί των βοδιών φορούν με διάφορους τρόπους μακριά ιμάτια, άλλοι τα έχουν περάσει γύρω από τον ώμο τους

και άλλοι είναι τυλιγμένοι ολόκληροι με αυτά.

Ένα μικρό θραύσμα βεβαιώνει τη συμμετοχή σκαφηφόρων και σε αυτή την πλευρά.

Στην πομπή συμμετέχουν μουσικοί με κιθάρες.

Στην πομπή συμμετέχουν μουσικοί με κιθάρες.

Συμμετέχουν επίσης θαλλοφόροι, ηλικιωμένοι άνδρες που κρατούσαν κλαδιά ελιάς, τους θαλλούς.

Συμμετέχουν επίσης θαλλοφόροι, ηλικιωμένοι άνδρες που κρατούσαν κλαδιά ελιάς, τους θαλλούς.

Συμμετέχουν επίσης θαλλοφόροι, ηλικιωμένοι άνδρες που κρατούσαν κλαδιά ελιάς, τους θαλλούς.

H πομπή της θυσίας συνεχίζεται στην ανατολική πλευρά, όπου συναντιούνται οι δύο ομάδες της πομπής επάνω από την είσοδο του ναού. H ανατολική πλευρά της ζωφόρου είναι η ιερότερη και γι’ αυτό εδώ δεν απεικονίζονται ζώα. Eίναι, επίσης, η μόνη στην οποία συμμετέχουν γυναίκες.

Ένας επόπτης με την κίνηση του χεριού του συνδέει τη νότια με την ανατολική ζωφόρο και συνεχίζει την πομπή.

Ακολουθούν γυναίκες που προχωρούν προς το μέσον φέροντας τελετουργικά σκεύη για τη θυσία. Κρατούν ομφαλωτές φιάλες

Ακολουθούν γυναίκες που προχωρούν προς το μέσον φέροντας τελετουργικά σκεύη για τη θυσία. Κρατούν ομφαλωτές φιάλες

και οινοχόες για τις σπονδές

και οινοχόες για τις σπονδές

καθώς και θυμιατήρια.

Δύο γυναίκες έχουν μόλις παραδώσει σε έναν αθλοθέτη το κάνιστρο για τη θυσία.

Mεταξύ των γυναικών και των θεών, που απεικονίζονται στο κέντρο της ανατολικής πλευράς, παρεμβάλλονται τέσσερις μορφές δεξιά

και έξι μορφές αριστερά, οι δέκα επώνυμοι ήρωες της Aττικής, οι μυθικοί γενάρχες των αρχαίων Aθηναίων. Φαίνονται να συζητούν μεταξύ τους, φορούν ιμάτια και κάποιοι στηρίζονται σε βακτηρίες, δηλαδή σε μπαστούνια.

και έξι μορφές αριστερά, οι δέκα επώνυμοι ήρωες της Aττικής, οι μυθικοί γενάρχες των αρχαίων Aθηναίων. Φαίνονται να συζητούν μεταξύ τους, φορούν ιμάτια και κάποιοι στηρίζονται σε βακτηρίες, δηλαδή σε μπαστούνια.

 

ΕΠΟΜΕΝΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ: ΘΕΟΙ

Δ
W
Β
N
Ν
S
A
E